Sonar Nedir? Sonar Nasıl Çalışır?

Bu yazımızda sizlerle sonar nedir ve sonar nasıl çalışır konusuna değineceğiz. Ama öncelikle kısaca tarihçesine bakalım. Daniel Colloden’ın , 1822 yılında İsviçre Cenevre Gölü’nde ses hızını hesaplamak amacıyla su altı zili kullanması diğer mucitlerin sonradan icat edecekleri olan özel sonar cihazlarına ilham vermiştir.

Sonar dinleme cihazını ilk defa Lewis Nixon 1906 tarihinde buz dağlarının tespiti için bir yol ararken bulmuştur.1915 yılında ise Paul Langévin da denizaltıları tespit etmek için ekolokasyon ismini vermiş olduğu kuvarsın piezoelektrik özelliklerinden yararlanan ilk Sonar cihazını bulmuştur. İlk Sonar cihazları ile sinyal gönderilmiyordu. Bu nedenle 1918’de sinyal gönderen cihazlar İngiltere ve ABD’de teknolojinin gelişmesiyle beraber hayata geçirildi.

Ayrıca bakınız: Dünyanın katmanları nelerdir?

Sonar Nedir?

Sonar, su altında yer alan nesneleri tespit etmek ya da suyun altında bulunan mesafeleri ölçmek amacıyla yansıtılan ve iletilen ve ses dalgalarını kullanan sistemdir. Bu sistem, mayın ve denizaltı tespiti, derinlik tespiti, dalış güvenliği, ticari balıkçılık ve denizde iletişim amacıyla kullanılır.

Sonar’ın Çalışma Prensibi

Gemilerin alt kısmına yerleştirilmiş olan transdüktörle beraber ses dalgalarının güçlü bir şekilde gönderilmesi sağlanan bu sistemde makinenin asıl amacı insan kulağının algılamakta zorlandığı yüksek frekansların gönderimini gerçekleştirmektir.

Bu ses dalgaları da herhangi bir cisme dokundukları anda hızlı olarak geri dönüş yapıyor. Bu sistem ile denizde yaptığınız yolculuk sırasında yabancı bir cisme yaklaştığınız anda uyarı alabiliyorsunuz. Böylelikle mesafe yansıma ve vuruş hesaplaması da sağlıklı bir biçimde yapılabiliyor.

Sonar Hangi Alanlarda Kullanılır?

Sonar’ın kullanım alanları şunlardır:

• Deniz altı haritalarının sağlıklı bir şekilde hazırlanması amacıyla sonar cihazından yardım alınarak harita verimli bir biçimde oluşturuluyor.
• Deniz altında yapılacak olan maden arama çalışmalarında kullanan bu cihazla alınan uyarı doğrultusunda planlı hareket edebiliyorsunuz.
• Balık sürülerinin bulunduğu yönü tespitte de bu cihazdan yararlanmak mümkündür.
• Deniz altılar ve donanmalar da bu cihaz sıkça kullanılır.

Tüm bu alanlarda kullanımı sayesinde de verimli ve sağlıklı çalışmalar elde edilmeye başlanmıştır.

Sonar’ın Türleri

Aktif sonar, genel olarak ping adı verilen yüksek ses atımı oluşturur ve daha sonra da atımın yansımasını dinler. Uzun mesafeli aktif olan sonarlar ise düşük frekansları kullanır. Pasif sonarlar da sesi iletmeden dinler. Bazıları askeri bazıları da bilimseldir. Bunlar genel olarak büyük sonik veritabanlarını barındırırlar. Bilgisayar sistemi de veritabanları ile birlikte gemi sınıflarını, gemilerin adlarını ve eylemlerini tanımlayabiliyor.